To read this post in English, click HERE !

महाराष्ट्र लोकसेवा आयोगाने 2025 पासून राज्यसेवा मुख्य परीक्षेसाठी वर्णनात्मक पॅटर्न लागू करण्याचा निर्णय घेतला आहे.

त्यामुळे, 2025 पासून राज्यसेवा मुख्य परीक्षेसाठी बहु-पर्यायी प्रश्न (MCQ) स्वरूपातून वर्णनात्मक प्रकारच्या परीक्षेकडे वळवण्याचा निर्णय लागु केल्यास, तुमच्या अभ्यासाच्या तयारीवर त्याचे काही परिणाम होतील. या बदलाचे काही संभाव्य परिणाम येथे आहेत:

1. तयारीच्या रणनीतीत बदल: सशक्त लेखन आणि विश्लेषणात्मक कौशल्ये विकसित करण्यावर अधिक लक्ष केंद्रित करण्यासाठी तुम्ही तुमच्या तयारीच्या रणनीतींमध्ये बदल करणे आवश्यक आहे. वर्णनात्मक स्वरूपात तुमच्या कल्पना आणि युक्तिवाद प्रभावीपणे व्यक्त करण्यासाठी तुम्हाला निबंध लेखन, उत्तर लेखन आणि गंभीर विचारसरणीचा सराव करावा लागेल.

2. सखोल ज्ञान आवश्यक: वर्णनात्मक परीक्षांना सामान्यत: विषय आणि विषयांचे सखोल ज्ञान आवश्यक असते. तुम्ही तपशीलांचा सखोल अभ्यास करणे, संकल्पना पूर्णपणे समजून घेणे आणि विषयांचे सर्वसमावेशक आकलन करणे आवश्यक आहे. तुम्हाला अधिक विस्तृतपणे अभ्यास करण्याची आणि मजबूत वैचारिक समज सुनिश्चित करण्याची आवश्यकता असू शकते.

3. प्रगत आलोचनात्मक विचार: वर्णनात्मक परीक्षा अनेकदा उमेदवारांच्या त्यांच्या कल्पनांचे विश्लेषण, मूल्यमापन आणि सुसंगतपणे सादर करण्याच्या क्षमतेचे मूल्यांकन करतात. तुम्ही सु-संरचित युक्तिवाद प्रदान करण्यासाठी, तुमचे दृष्टिकोन पुराव्यासह सिद्ध करण्यासाठी आणि तुमची विश्लेषणात्मक क्षमता प्रदर्शित करण्यासाठी तुमची प्रगत आलोचनात्मक विचार कौशल्ये वाढवणे आवश्यक आहे.

4. वेळ व्यवस्थापन कौशल्ये: MCQ परीक्षांच्या विपरीत जेथे उत्तरे तुलनेने लहान असतात, वर्णनात्मक परीक्षांमध्ये सुव्यवस्थित, सर्वसमावेशक आणि तपशीलवार उत्तरांची आवश्यकता असते. तुम्ही दिलेल्या मुदतीत उत्तरांचे नियोजन, लेखन आणि रिवीजन करण्यासाठी पुरेसा वेळ देण्यासाठी वेळ-व्यवस्थापनाचा सराव करावा लागेल.

5. वर्णनात्मक मूल्यमापन: परीक्षकांद्वारे वर्णनात्मक मूल्यमापन केले जाते, ज्यामध्ये व्याख्या आणि निर्णयाचा घटक समाविष्ट असतो. तुम्ही तुमची उत्तरे स्पष्टपणे, संक्षिप्तपणे आणि सुसंगतपणे सादर करण्यावर लक्ष केंद्रित करणे आवश्यक आहे जेणेकरून तुमचे मुद्दे परीक्षकांद्वारे समजले जातील. व्याकरण, रचना आणि सादरीकरणाकडे लक्ष देणे आवश्यक आहे.

6. स्कोअरिंग पॅटर्नमध्ये बदल: वर्णनात्मक परीक्षांमध्ये बदल केल्याने, स्कोअरिंग पॅटर्न बदलू शकतात. केवळ योग्य/अयोग्य पर्यायांवर अवलंबून राहण्याऐवजी, मूल्यांकन प्रक्रियेमध्ये उत्तरांची गुणवत्ता, खोली आणि मौलिकता यांचे मूल्यांकन करणे समाविष्ट असू शकते. तुम्ही नवीन मूल्यांकन निकष समजून घेणे आणि त्यानुसार तुमची तयारी संरेखित करणे आवश्यक आहे.

7. प्रगत लेखन कौशल्ये: वर्णनात्मक परीक्षांमध्ये लिखित संवादावर मजबूत पकड असणे आवश्यक असते. तुम्ही तुमचे विचार आणि कल्पना प्रभावीपणे व्यक्त करण्यासाठी तुमचा शब्दसंग्रह, वाक्यरचना, व्याकरण आणि एकूण लेखनशैली सुधारण्यावर काम करावे लागेल.

हे लक्षात घेणे महत्त्वाचे आहे की हे मुद्दे अनुमानात्मक आहेत आणि अशा बदलाचा वास्तविक परिणाम आयोगाद्वारे सादर केलेल्या विशिष्ट मार्गदर्शक तत्त्वे, रचना आणि मार्किग सिस्टीमवर अवलंबून असेल.

तुमचा शुभचिंतक,
अनिल दाभाडे