To read this post in English, click HERE!

MPSC/UPSC नागरी सेवा परीक्षांसाठी विविध विषयांचा आणि महत्त्वाच्या मुद्द्यांचा सखोल अभ्यास केल्यानंतर तुमच्या स्वतःच्या नोट्स लिहिणे खालील कारणांसाठी महत्त्वाचे आहे:

1. वर्धित समज: तुमच्या स्वतःच्या नोट्समध्ये माहितीचा सारांश आणि व्यवस्था करण्याची प्रक्रिया तुम्हाला संकल्पना आणि माहिती अधिक चांगल्या प्रकारे अंतर्भूत करण्यात मदत करते. जेव्हा तुम्ही तुमच्या स्वत:च्या शब्दात माहिती लिहिता, तेव्हा तुम्हाला सामग्रीवर प्रक्रिया करणे आणि त्याचा अर्थ लावणे भाग पडते, जे चांगल्या प्रकारे समजून घेण्यास आणि ठेवण्यास मदत करते.
2. सक्रिय सहभाग: नोट्स घेण्यासाठी अभ्यास सामग्रीसह सक्रिय सहभाग आवश्यक आहे. हे निष्क्रिय वाचनाला प्रतिबंधित करते आणि सक्रिय विचारांना प्रोत्साहन देते. तुम्हाला सर्वात महत्त्वाच्या मुद्यांचे विश्लेषण करणे, त्यांना सारांश रुप देणे आणि ते लिहून काढणे आवश्यक आहे, जे तुम्हाला विषयाचे सखोल आकलन विकसित करण्यात मदत करते.
3. वैयक्तिकृत स्वरूप: तुमच्या नोट्स तुमच्या स्वतःच्या शिकण्याच्या शैली आणि प्राधान्यांनुसार तयार केल्या जातात. प्रत्येकाची माहिती समजून घेण्याची आणि आठवण्याची एक विशिष्ट पद्धत असते. तुमच्‍या स्‍वत:च्‍या टिप्‍पण्‍या तयार करून, तुम्‍ही त्यांची रचना तुम्हाला कळतील अशा स्‍वरूपात करू शकता, जेणेकरून तुम्‍हाला नंतर सामग्रीचे पुनरावलोकन आणि पुनरावृत्ती करणे सोपे होईल.
4. माहितीची योग्य साठवण आणि सुसंगतता: तुमच्या स्वतःच्या नोट्स लिहिल्याने तुम्हाला माहितीची तार्किक आणि सुसंगत पद्धतीने व्यवस्थित साठवण करता येते. तुम्ही शीर्षके, उपशीर्षक, बुलेट पॉइंट्स, आकृत्या आणि इतर व्हिज्युअल एड्स तयार करू शकता ज्यामुळे माहितीची सहज साठवण आणि ती पुनर्प्राप्त करणे सुलभ होते. ही पद्धत तुम्हाला रिविजन दरम्यान मदत करते.
5. रिविजनचे साधन: तुमच्या नोट्स रिविजनसाठी एक मौल्यवान साधन बनतात. तुमच्या स्वतःच्या नोट्सचे पुनरावलोकन करण्याची प्रक्रिया तुमच्या मेमरीमधील माहितीला बळकट करते. यामुळे वेळेची बचत होते कारण तुम्ही संपूर्ण अभ्यास-सामग्रीचा अभ्यास न करता त्वरीत मुख्य मुद्द्यांना पुन्हा बघू शकता. याव्यतिरिक्त, वेळोवेळी आपल्या नोट्सची रिविजन केल्याने विषय दीर्घकाळ लक्षात ठेवण्यास मदत होते.
6. सक्रिय स्मरण: तुमच्या स्वतःच्या नोट्स लिहिण्यामुळे सक्रिय स्मरण करण्यास प्रोत्साहन मिळते, जे एक शक्तिशाली शिक्षण तंत्र आहे. जेव्हा तुम्ही माहिती लिहून ठेवता, तेव्हा तुम्ही ती मेमरीमधून मिळवता, त्या ज्ञानाशी संबंधित न्यूरल मार्गांना बळकट करते. हा पुनर्प्राप्ती सराव परीक्षेदरम्यान माहिती आठवण्याची तुमची क्षमता वाढवते.
7. मालकी आणि आत्मविश्वास: तुमच्या स्वतःच्या नोट्स तयार केल्याने तुम्हाला सामग्रीवरील मालकीची जाणीव होते. याने तुमचा विषय समजून घेण्याचा आत्मविश्वास वाढतो आणि तुम्हाला एक मजबूत पाया तयार करण्यात मदत होते. जेव्हा तुमच्याकडे नोट्सचा स्पष्ट आणि सर्वसमावेशक संच असतो, तेव्हा तुम्हाला परीक्षेला सामोरे जाताना तुम्ही स्वतः अधिक तयार झाल्याचे वाटते आणि आत्मविश्वास वाढतो.

लक्षात ठेवा:
MPSC/UPSC नागरी सेवा परीक्षांच्या अभ्यासक्रमाचा सखोल अभ्यास केल्यानंतर तुमच्या स्वतःच्या नोट्स लिहिण्याची सवय तुम्हाला ज्ञान एकत्रित करण्यास, सामग्रीमध्ये सक्रियपणे व्यस्त राहण्यास, सामग्री वैयक्तिकृत करण्यास (नोट्सच्या रुपात) , माहिती प्रभावीपणे व्यवस्थापित करण्यास, रिविजन सुलभ करण्यासाठी, धारणा वाढविण्यासाठी, सक्रिय रिकॉलला प्रोत्साहन देण्यास आणि तुमच्या तयारीमध्ये आत्मविश्वास वाढविण्यास मदत करते.